Quy tắc 1% giúp kiểm soát chi tiêu bốc đồng

Nếu muốn mua món gì có giá bằng 1% tổng thu nhập hàng năm, bạn nên dừng lại đợi một ngày trước khi quyết định.

Tự ý mua thứ gì đó mà bạn không có kế hoạch ngay từ đầu có thể vừa thú vị vừa khiến bạn hài lòng. Nhưng cảm xúc dâng trào đó có thể chỉ thoáng qua, để lại cho bản thân những khoản mua sắm không có mục tiêu, không thực sự cần thiết hoặc thậm chí bạn còn không sử dụng.

Nếu cố gắng kiểm soát những lần mua hàng bốc đồng của mình, bạn có thể cân nhắc thử “Quy tắc 1%” khi tiêu tiền. Đây là quy tắc do Glen James – nhà phân tích tài chính và người dẫn chương trình về tài chính hàng đầu Australia – nghĩ ra sau khi ông đến cửa hàng bách hóa với một số người bạn và cuối cùng bỗng dưng lại mua một chiếc Apple Watch với giá 1.300 USD.

“Khi tôi thức dậy vào sáng hôm sau, tôi hối hận vì thật sự bản thân không định mua một chiếc đồng hồ có giá hơn một nghìn USD”, James kể lại.

Quy tắc 1% hoạt động rất đơn giản. Khi thứ bạn muốn mua món hàng vượt quá 1% tổng thu nhập hàng năm của mình, bạn phải đợi một ngày trước khi mua nó. Quy tắc này áp dụng cho việc chi tiêu tùy ý, cho những thứ bạn muốn nhưng không cần, có thể là giày thể thao mới, máy chơi game phiên bản mới nhất hay các phụ kiện điện tử xinh xắn đang là “hot trend” trên mạng xã hội…

Trong thời gian đó, hãy tự hỏi bản thân: Tôi có thực sự cần thứ này không? Tôi có thể mua được không? Tôi sẽ thực sự sử dụng nó chứ? Liệu tôi có hối hận không? Nếu sau một đêm ngon giấc, bạn vẫn thấy đó là một ý kiến hay, thì hãy tiếp tục và mua hàng.

Giả sử tổng lương hàng năm của bạn là 200 triệu đồng và bạn muốn mua một chiếc loa bluetooth hình máy phát đĩa than đang được nhiều KOL giới thiệu, có giá 2 triệu đồng. Bạn sẽ cần đợi một ngày trước khi đưa ra quyết định. Ngay cả khi chiếc loa của bạn đang hư, thực tế, bạn có thể mua một mẫu loa nào đó rẻ hơn, chỉ cần chất lượng âm thanh đáp ứng đủ nhu cầu mà không có vẻ ngoài quá cầu kỳ, bắt mắt.

Với riêng James, quy tắc 1% trở thành “kim chỉ nam” khi dùng tiền và rất hiệu quả đối với cá nhân ông. Tuy nhiên, ông lưu ý rằng nguyên tắc trên chỉ dành cho bất kỳ ai kiếm được 200.000 USD một năm trở xuống (khoảng 4,6 tỷ đồng).

“Nếu bạn đang kiếm được 2 triệu USD mỗi năm, nó có thể sẽ không hiệu quả với bạn. Đối với những người có thu nhập siêu cao, 1% lương hàng năm của họ có thể tạo ra số tiền giới hạn quá cao”, ông nói thêm.

Bên cạnh đó, 1% cũng có thể là quá nhiều đối với những người có thu nhập thấp. Trong trường hợp đó, James đề xuất đặt giới hạn nhỏ hơn, chẳng hạn như 0,5%. “Dù là tỷ lệ phần trăm nào, nó cũng có ý nghĩa nếu dựa trên tình hình tài chính, nhu cầu, mục tiêu và các ưu tiên của bạn”, ông nêu quan điểm.

Tất nhiên, ngoài quy tắc 1% vẫn còn nhiều quy tắc khác để kiểm soát chi tiêu. Nhiều người đặt ra một giới hạn nghiêm ngặt cho bản thân rằng không được phép chi nhiều hơn một mức nào đó. Quy tắc trên của James giống như một “trạm kiểm soát tinh thần” – một lời nhắc nhở hãy suy nghĩ trước khi hành động và thiết lập ranh giới khi nào nên cân nhắc chi tiêu.

“Có thể bạn muốn tiết kiệm để mua nhà hoặc nghỉ hưu sớm. Vì vậy, nếu bạn có thể hạn chế mức chi tiêu đó, bạn có thể tiết kiệm tiền và đạt được mục tiêu nhanh hơn”, James nói và nhấn mạnh rằng, chiến thắng về tài chính cá nhân thường bắt đầu từ quầy bán hàng hoặc trang thanh toán trực tuyến.

Quy tắc 1% không dành cho tất cả mọi người. Chỉ cần nhớ rằng các chiến lược tốt nhất để quản lý tiền của bạn là những chiến lược đủ đơn giản để gắn bó trong nhiều năm tới.

Tiểu Gu (theo CNBC